De zomervakantie biedt rust, ontspanning en ruimte voor andere vormen van leren. Toch zien veel ouders de zomervakantie ook als een risico voor een tijdelijke terugval in lees- en schrijfvaardigheid, de zogenaamde ‘zomerdip’. In dit artikel reiken we je zeven tips aan om de taalontwikkeling van je kind in de zomervakantie te stimuleren, want gelukkig biedt de zomer genoeg kansen om de Nederlandse taal levendig te houden.
Het bijhouden van een dagboek is een uitstekende manier om schrijfvaardigheid te stimuleren. Kinderen leren hierdoor nadenken over taalstructuren, formuleringen en volgorde. Laat kinderen dagelijks of wekelijks een stukje schrijven over wat ze hebben meegemaakt en hoe ze de dag of week hebben ervaren. Voor jonge kinderen kan dit in combinatie met tekenen of het plakken van foto’s. Digitale alternatieven zijn ook waardevol: denk aan het maken van een vakantieblog of een fotoreportage met onderschriften. Door het dagboek met familie of vrienden te delen of het goed te bewaren als herinnering voor later, ontstaat bovendien een extra motivatie om zorgvuldig te formuleren.
Veel families brengen de zomer door met het bezoeken van familie en vrienden in Nederland of België. Maak samen culturele uitstapjes, zoals naar musea, kastelen, tentoonstellingen, toneelstukken of tijdens een stadswandeling. De kinderen genieten volop van het ontdekken van deze plekken. Deze ervaringen bieden rijke mogelijkheden tot taalaanbod en gevarieerd taalgebruik omdat kinderen in aanraking komen met niet alledaagse voorwerpen en begrippen.
Taalontwikkeling vindt vaak plaats in het verlengde van inhoudelijke interesse, dus betrek vooral de kinderen bij het kiezen van het uitje.
Door vooraf te lezen over de bestemming, tijdens het bezoek objecten en ervaringen te bespreken en achteraf samen verder te praten over het uitstapje, maak je hiervan een taalrijke activiteit. Ook leuk om te doen: een verslag voor later schrijven over het uitstapje.
Een bezoek aan de bibliotheek of een kinderboekenwinkel is een waardevol moment voor kinderen om boeken te kiezen die hen aanspreken binnen een breed en gevarieerd aanbod. Bibliotheken bieden in de zomer vaak speciale activiteiten aan zoals voorleesmiddagen of schrijversbezoeken. Kinderen leren lezen door te lezen, en dat betekent dat leesplezier voorop moet staan. Laat kinderen dus zelf boeken kiezen: autonomie vergroot hun motivatie en betrokkenheid. Door samen met uw kind in gesprek te gaan over de gekozen boeken, help je het begrijpend lezen en het tekstbegrip te versterken. Vergeet ook niet de waarde van luisterboeken: ze kunnen een waardevolle aanvulling zijn, vooral tijdens lange autoritten of rustige middagen.
Elk jaar horen docenten van LanguageOne enthousiaste verhalen over kinderen die een zomerkamp hebben gedaan. Een kamp, of dat nu een zeil-, theater- of natuurkamp is, biedt kinderen een rijke taalomgeving waarin taal functioneel en betekenisvol is doordat ze omringd zijn met andere Nederlandstalige kinderen in een taalrijke context. Taal ontwikkelt zich bij uitstek in context. Instructies volgen, vragen stellen, samenwerken en nieuwe mensen ontmoeten: het zijn allemaal situaties waarin kinderen taal nodig hebben om zich staande te houden. Ook bij meertalige kinderen of kinderen met een taalontwikkelingsstoornis kunnen dit soort interactieve ervaringen een groot verschil maken.
Hoewel strips en beeldromans soms worden onderschat, vormen ze een waardevolle bron van taalinput. Ze combineren beeld en tekst, waardoor kinderen de context en het verhaal goed leren begrijpen. Bovendien bevatten strips regelmatig rijk en creatief taalgebruik, denk aan woordgrappen, spreektaal en figuurlijke uitdrukkingen.
Zo komen in tijdschriften als Donald Duck uitdrukkingen zoals ‘kommer en kwel’ en ‘hij ging er als een haas vandoor’ voor, die kinderen op een speelse manier laten kennismaken met figuurlijk taalgebruik.
Strips en graphic novels bieden daarnaast humor, spanning en herkenbare thema’s. Voor tieners kunnen beeldromans daarnaast aanleiding zijn tot diepere gesprekken over maatschappelijke onderwerpen, zoals in het werk van Aimée de Jongh. Door samen te praten over wat er gebeurt bouwt je kind verder aan zijn woordenschat, inzicht in verhaalstructuur en leesplezier.
Reistijd hoeft geen verloren tijd te zijn. Integendeel: de auto of trein biedt een unieke setting voor spontane taalspelletjes. Klassiekers als “Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet”, rijmkettingen, woordslangen of het benoemen van zoveel mogelijk woorden binnen een categorie (bijvoorbeeld dieren of landen) stimuleren de fonologische en semantische ontwikkeling. Voor oudere kinderen kunnen quizvragen, raadsels of taalraadsels een mooie uitdaging vormen. Door hier een routine van te maken, bijvoorbeeld bij elke langere autorit, wordt taalspelletjes spelen een vanzelfsprekend onderdeel van de vakantie.
Een langere tijd in Nederland verblijven is één van de krachtigste manieren om de Nederlandse taalvaardigheid van uw kind te versterken. Door omringd te zijn door de taal in het dagelijks leven – in winkels, op straat, bij familie of op de sportclub – komt uw kind voortdurend in aanraking met levendige taal. Die natuurlijke blootstelling is van onschatbare waarde: kinderen leren het meest van de taal van de mensen om hen heen. Het is dan ook belangrijk dat uw kind tijdens het verblijf actief deelneemt aan het sociale leven. Laat uw kind spelen met andere Nederlandstalige kinderen en gesprekken voeren met familieleden en vrienden.
Kortom: de zomer biedt unieke kansen voor betekenisvolle taalervaringen buiten de schoolse context.
Door bewust ruimte te maken voor taal – via boeken, gesprekken, spel of uitstapjes – helpt u uw kind om zijn taalvaardigheid te versterken en een zomerdip te voorkomen.
De kracht zit in het creëren van een taalrijke omgeving en het plezier waarmee taal een plek krijgt in het dagelijks leven. Zo begint uw kind het nieuwe schooljaar niet alleen uitgerust, maar ook taalrijker.
Kijk voor meer informatie op onze website www.languageone.nl of neem contact op Tom Streppel via tom.streppel@languageone.org.
Gratis online tijdschriften bij inschrijving!
Kies uit meer dan 75 titels. Schrijf uw kind voor 15 juni in!
