“Waarom heeft nog nooit iemand mij dit eerder verteld?” Het is een zin die we bij LanguageOne vaak horen van ouders die met hun gezin naar het buitenland zijn vertrokken. Want hoe logisch het ook lijkt om je kind gewoon mee te laten draaien in het internationale of lokale schoolsysteem, veel ouders realiseren zich pas achteraf wat het betekent als je het Nederlands niet actief bijhoudt in het buitenland.
Taal- en denkontwikkeling
Taal is zoveel meer dan een vak of een communicatiemiddel. Het is de basis van hoe we denken, wie we zijn, hoe we onszelf begrijpen en hoe we ons verbinden met elkaar. Wanneer kinderen opgroeien in een andere taalomgeving dan hun moedertaal, staat er dus veel meer op het spel dan alleen grammatica en spelling.
Een van de minder bekende maar fundamentele inzichten is de koppeling tussen taal- en cognitieve ontwikkeling. Begrippen als ‘oorzaak’, ‘gelijkenis’ of ’tegenstelling’ leren kinderen niet los van taal. Wanneer die taal ontbreekt of onvoldoende wordt onderhouden, kan dat invloed hebben op schoolprestaties, ook in de nieuwe schooltaal. Kinderen die een sterke basis hebben in hun moedertaal, kunnen nieuwe concepten beter begrijpen en makkelijker overdragen naar andere talen.
“Goed Nederlands helpt ook bij het leren van Engels, Frans of Chinees.”
Niet omdat Nederlands belangrijker is, maar omdat een stevige basis in de thuistaal het hele cognitieve fundament versterkt.
De moedertaal als fundament
Onderzoek wijst uit dat kinderen die hun moedertaal goed ontwikkelen:
- Sterkere cognitieve vaardigheden opbouwen,
- Meer zelfvertrouwen hebben bij het leren van nieuwe talen,
- Een stabielere identiteitsontwikkeling doormaken.
Het Nederlands verliezen betekent niet alleen een verlies van woordenschat, maar ook van verbinding met bijvoorbeeld familie of de cultuur. In Nederland gebeurt taalontwikkeling ‘vanzelf’, omdat Nederlands overal om je heen is. Maar in een ander land is het bijhouden van Nederlands een bewuste keuze die tijd, aandacht en structuur vraagt. Het vraagt om een taalplan, om gewoontes in het gezin en vaak om ondersteuning van buitenaf.
Taal als brug binnen het gezin
Voor gezinnen die in het buitenland wonen speelt taal ook een cruciale rol in de relatie tussen ouder en kind. Diepgaande gesprekken over emoties, waarden en cultuur verlopen vaak het meest natuurlijk in de moedertaal. Als het Nederlands onvoldoende wordt onderhouden, kunnen er misverstanden ontstaan of kan er zelfs een emotionele afstand groeien tussen ouders en kinderen. Dit geldt des te meer in gemengde gezinnen, waarin het Nederlands niet de gezinstaal is van beide ouders. Wanneer kinderen het Nederlands onvoldoende beheersen, kunnen ze gedeelde verhalen of grapjes niet volledig begrijpen. Ouders verliezen dan onbedoeld een deel van hun rol als cultureel en emotioneel kompas.
“Het actief onderhouden van het Nederlands helpt niet alleen bij taalvaardigheid, maar ook bij het behouden van een sterke, hechte gezinsband.”
Emotionele ontwikkeling
Daarnaast speelt de moedertaal een belangrijke rol in de emotionele ontwikkeling. Het stelt kinderen in staat om hun gevoelens en gedachten effectief te uiten, waardoor ze zelfvertrouwen ontwikkelen. Het gebruik van de moedertaal in een educatieve setting, zoals bij LanguageOne, helpt niet alleen bij de academische vooruitgang, maar versterkt ook de culturele identiteit en trots van het kind. Kortom, de moedertaal is een essentieel onderdeel van de identiteitsontwikkeling van een kind.
Het bijhouden van de moedertaal is niet altijd makkelijk, maar het is wél het mooiste cadeau dat je je kinderen kunt geven. Een deur naar hun verleden, hun toekomst en hun eigen verhaal. Benieuwd naar de mogelijkheden? Neem contact op met Ionica Lub via Ionica.Lub@languageone.org of kijk op www.languageone.nl.
